Ga verder naar de inhoud

Collective Impact Lab

26/09/2024

Impact. Iedereen heeft er erover. Wij geloven al meer dan 11 jaar dat werken rond impact dé sleutel is om complexe maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Vele organisaties en innovatoren weten ook dat het zinvol is om de juiste impactdoelstellingen te formuleren en je gerealiseerde impact in kaart te brengen. Maar we zien ook dat impactevaluatie en het volhouden hiervan niet evident is. Het vraagt tijd, geld en expertise. Daar wil het Collective Impact Lab iets aan doen. Lees hieronder wat we van plan zijn met dit project. Het project loopt van september 2024 tot december 2025.

Collective Impact Lab web

Impactevaluatie: een uitdaging

Sociaal innovatoren en ondernemers (SISO’s) gaan voor positieve impact en verandering in de maatschappij en onze omgeving. Ze bestrijden eenzaamheid en armoede, bouwen aan een inclusieve wereld of helpen de natuur en het klimaat. Al 11 jaar ondersteunt de Sociale InnovatieFabriek deze pioniers bij het formuleren van hun impactdoelstellingen en het in kaart brengen van hun gerealiseerde impact. Gaandeweg betrokken we ook coaches en consultants én financier-ondersteuners die uit zijn op impact.

Ondanks de vele mooie praktijken blijft er nood aan het opschalen van impactevaluatie en –management (IMM). Het volhouden van impactevaluaties vraagt veel van de sociaal innovatoren en ondernemers: tijd, geld en expertise. Ook impactfinanciers en ondersteuners hebben noden rond IMM: het kiezen en operationaliseren van kaders, indicatoren en meetinstrumenten; managementtools die zowel de financier-ondersteuner als de begunstigde organisaties aankunnen én relevant vinden blijft bijvoorbeeld een belangrijke uitdaging. De praktijk én markt voor IMM stroomt nog onvoldoende en daar willen we iets aan doen met dit project.

Onze ambitie

Luisteronderzoek

We maken van impact en impactevaluatie een collectief goed, een ‘common’ die gevoed, beheerd en gevaloriseerd wordt door de stakeholders die betrokken zijn op maatschappelijke thema’s en impact. Bij complexe maatschappelijke uitdagingen is het noodzakelijk om impactgericht werken en evalueren ‘in het midden’ van de maatschappelijke helix te leggen. Zo kunnen we samen de maatschappelijke uitdagingen beter analyseren en begrijpen.

Dat betekent concreet dat we burgers betrekken op maatschappelijke uitdagingen. We beluisteren de burger en diens idee en begrip van impact via een groot luisteronderzoek. Dit zorgt niet alleen voor betrokkenheid bij burgers, maar geeft hen ook handvaten waarmee ze zelf iets kunnen veranderen aan de grote uitdagingen van vandaag en morgen. We leiden in dit kader ook heel wat Luisterende Oren op: medewerkers van SISO’s en vrijwilligers kunnen een opleiding volgen omtrent kwalitatieve dataverzameling via interviews.

We doen het samen

Vele handen maken het werk licht én betaalbaar. Door collectief in te zetten op impactmeting willen we financiële én praktische drempels wegwerken voor sociaal innovatoren en sociaal ondernemers (SISO) én voor de financiers-ondersteuners.

Samen zijn we slimmer. Door collectief te meten en te evalueren rond bepaalde maatschappelijke thema’s, worden deelnemers gemotiveerd om impactevaluaties op te zetten en/of vol te houden. Belangrijk is dat we samen leren - SISO’s en financiers-ondersteuners - én kunnen leren van elkaar. Bovendien zijn ook andere actoren zoals academici, middenveld, overheden,… benieuwd naar en betrokken op impact. Impactmeetmethoden, indicatoren, leerlessen kunnen gedeeld worden, waardoor de drempel van het meten kan verkleinen. Bovendien kan schaal van de vraag naar ondersteuning verhogen, waardoor consultancy-aanbieders voldoende volume van vraag (d.i. schaalvergrotingsvoordeel aan beide kanten) krijgen om hun aanbod (verder) te ontwikkelen en financieel aantrekkelijk te maken.

Focus op Brussel

Dankzij Brusselse middelen van Innoviris kunnen we een ondersteuningsmodel uitwerken voor collectieve impactmeting in de Brusselse context. We gaan met het Collective Impact Lab-project na of we een businessmodel kunnen ontwikkelen dat dit collectief ondersteuningsmodel ook duurzaam kan dragen zodat we samen aan de slag kunnen blijven en een levendige ‘community of practice’ rond impactevaluatie kunnen realiseren in Brussel.

Op wie richten we ons?

We focussen op drie doelgroepen:

1. Sociaal innovatoren en ondernemers

SISO’s evalueren doorheen dit project vanuit een collectief hun beoogde maatschappelijke impact door:

  • een concreet beeld van de interventielogica
  • het zichtbaar maken van de gerealiseerde maatschappelijke impact
  • een uitgewerkt kader om keuzes te maken o.b.v. de zichtbaar gemaakte impact.

Bijvoorbeeld door een social return on investment (SROI) op te maken, hun interventie bij te sturen, impactevaluatieplannen door te ontwikkelen … SISO’s kunnen ook meteen aan de slag met de Impact Track tool als ze dat wensen. Bovendien krijgen ze de kans om mee te draaien in het luisteronderzoek én zich kwalitatieve dataverzameling verder eigen te maken door deel te nemen aan de opleiding van Luisterende Oren. Ze worden geconnecteerd in een ruimere community rond impactmeting en een netwerk van experts en andere stakeholders, oa ondersteuners en financiers. We focussen ons op initiatieven die positieve oplossingen bieden rond deze topics:

  • Milieuvervuiling
  • Energie/transport/mobiliteit
  • Welzijn en gezondheid
  • Bouw/urbanisme/wonen
  • Armoede en gelijke kansen

2. Ondersteuners en financiers

Ondersteuners en financiers leren verder bij over de maatschappelijke uitdagingen en mogelijke oplossingen. Dankzij de impactevaluaties van de SISO’s krijgen ze meer zicht op de mogelijke (in)directe impact van hun financiering of ondersteuning. Bovendien daagt de community of practice hen uit op hun eigen aanpak en strategie rond impact en impactevaluaties. Ondersteuners en financiers kunnen mee inzetten op gevalideerde impact en interventies via het Luisteronderzoek. Ook zij worden geconnecteerd in een ruimere community rond impactmeting en een netwerk van experts en andere stakeholders.

3. Coaches en consultants

Zij kunnen vlotter diensten aanbieden op maat van de behoeften van de SISO’s en de stakeholders in de community of practice voor ondersteuning, advies of begeleiding om impactgericht te werken. Ze maken kennis met de Impact Track tool. Optioneel kunnen zij ook de vorming tot Luisterend Oor meevolgen en enkele interviews in het kader van het Luisteronderzoek afnemen.

Ook andere stakeholders kunnen bijdragen aan en voordeel halen uit deelname aan een community of practice:

  • Academici kunnen hun kennis en expertise (vb. rond armoedebestrijding, gezondheidsbevordering, milieu, wonen…) inzetten en valoriseren in het ontwikkelen van praktijkgerichte veranderingstheorieën.
  • Middenveldorganisaties kunnen hun theoretische kennis en hun terreinkennis inzetten en verder ontwikkelen ter ondersteuning van sectoren en leden; Vanuit hun eigen rol kunnen ze ook verder inzetten op impactgericht werken en impactevaluatie.
  • Overheden kunnen vanuit hun rol als financier, regelgever of partner impactgericht werken stimuleren door meer zicht op impactresultaten vanuit het veld.
  • Collectieve kennis over impactgericht werken en impactevaluaties rond complexe maatschappelijke uitdagingen worden sneller gedeeld en uitgewisseld, met een spillover effect naar andere maatschappelijke domeinen en actoren.

Interesse? Laat van je horen!

Ben jij een SISO? Investeer of financier je Brusselse projecten of sociaal ondernemers? Ben jij een coach/consultant? Ben jij geïnteresseerd om mee het collectief gesprek aan te gaan met burgers en een rol te spelen als luisterend oor tijdens het luisteronderzoek? Laat Caroline of Tomas dan snel iets weten!

Caroline Godts, coördinator Collective Impact Lab: caroline@socialeinnovatiefabriek.be (0486/244 026) of Tomas De Groote, kennismanager en impact coach: tomas@socialeinnovatiefabriek.be (0486/651 008)

Meer artikels

Wintercircus collective bureaus web 1

Ontmoet de tien sociaal innovatoren van het Wintercircus Collective

19 september 2024

Sinds september 2024 zijn we partner van het Wintercircus. We kozen tien sociaal innovatoren die deel uitmaken van het Wintercircus Collective. In dit artikel lees je waarom dat collectief zoveel meer is dan een co-workingplek en wie lid is van deze community.

Together for Ukraine

Help jij Oekraïnse vrouwen met impact en duurzaam ondernemerschap?

21 augustus 2024

De oorlog in Oekraïne woedt al 2,5 jaar en raakt vele levens. Terwijl het einde nog niet in zicht is, is onze hulp harder nodig dan ooit. Deel jij, net als ons, je kennis om Oekraïense vrouwelijke ondernemers te ondersteunen op hun ondernemerschapsjourney?

Insisst overview

Insisst, say what?!

27 juni 2024

We mogen ons tegenwoordig het Nationaal Competentie Centrum voor Sociale Innovatie van België (NCCSI) noemen. En er is zelfs meer. We worden coördinator van het International Network for Social Innovation Scaling and Systemic Transformation, kortweg Insisst. We zijn fier dat we het competentiecentrum verder kunnen uitbouwen, ook binnen een Europese context.