Buy Social: inkopen met impact wordt een blijver

Collega Caroline Godts volgt Buy Social Europe B2B met veel enthousiasme op bij Sociale InnovatieFabriek. Blij, omdat het thema duurzaam aankopen - of social procurement - al lange tijd borrelde in onze wandelgangen. "Heel fijn dat Europa aan de kar trekt en wij een concrete rol kunnen spelen voor de sociaal innovatoren en ondernemers in ons netwerk."

Wat betekent social procurement juist?

"Dat je als bedrijf, organisatie of overheid goederen en diensten aankoopt bij leveranciers die een positieve impact hebben op mens of klimaat. Dat kan gaan van faire chocolaatjes bij de koffie tot circulaire onderdelen van machines. Van een innovatieve dienst die fietsen aantrekkelijker maakt voor werknemers tot een systeem waarbij de talenten van oudere werknemers gevaloriseerd worden. Je mag als regulier bedrijf dan nog zo verantwoord werken binnen jouw vier muren, als je kiest voor niet-duurzame leveranciers, dan draag je indirect bij aan een negatieve impact."

Heb je een voorbeeld van zo'n sociaal leverancier?

"Zelf heb ik een warm hart voor Passwerk. De onderneming doet outsourcing van personen met ASS bij bedrijven, om daar software en databases te testen. Passwerk verleent een interessante dienst aan bedrijven en heeft tegelijk een positieve impact op de data-analysten, die vaak moeilijk aan een job geraken."

Kan het ook omgekeerd? Dat een bedrijf aan zijn traditionele leverancier vraagt om duurzamer te werken?

"Dat gebeurt regelmatig. Zo was er een bedrijf dat het raamcontract van haar schoonmaakdienst wilde verlengen, op voorwaarde dat hun poetshulpen ecologische producten en technieken zouden gebruiken. De schoonmaakdienst zag dat in eerste instantie niet zitten, maar ging uiteindelijk mee in het verhaal. Alle werknemers lieten zich bijscholen en men begon andere producten te gebruiken. Met als resultaat dat het schoonmaakbedrijf het nieuwe raamcontract binnenhaalde én expert werd op vlak van duurzaam poetsen, wat het nu een groot voordeel geeft tegenover concurrenten."

Buy Social Europe B2B is met 17 landen en 23 partners een gigantisch consortium. Wat wil het bereiken?

"Het consortium wil de afzetmarkt voor impactgerichte ondernemers groter maken. Veel bedrijven maken hun aankoopbeslissing vandaag nog op basis van prijs/kwaliteit, terwijl ze ook maatschappelijke en ecologische criteria in rekening zouden kunnen nemen.

Alleen: er bestaan vandaag nauwelijks standaarden of wettelijke verplichtingen rond social procurement. Veel hangt af van de goodwill van de aankoper. De markt van impactondernemers is ook te versnipperd en te weinig bekend bij klassieke bedrijven. Zelf aankopers die gemotiveerd zijn, weten niet altijd waar te zoeken. Allemaal drempels die we willen aanpakken.

Het consortium focust ook op de sociaal ondernemers zelf. Die moeten sterker worden om zich te kunnen presenteren en te handhaven op de reguliere bedrijfsmarkt. Grote bedrijven en overheden hebben zware aankoopprocessen. Als kleine of startende ondernemer is het niet gemakkelijk om daarop in te tekenen, laat staan om de grote volumes logistiek of administratief aan te kunnen."

Welke rol speelt Sociale InnovatieFabriek in het consortium?

"Wij doen op dit moment een testcase met Audi België, waarbij we samen kijken of Audi met een sociale leverancier in zee zou kunnen gaan. We verkennen in welke categorieën ze sociaal willen aankopen en scouten vervolgens sociaal ondernemers die als leverancier zouden kunnen optreden. Daarna gaan we het gesprek aan over de praktische drempels en uitdagingen om effectief met elkaar in zee te gaan."

Wanneer is dit proefproject voor jou geslaagd?

"Uiteraard zou het fijn zijn als Audi een contract afsluit met één van de sociaal ondernemers. Maar minstens zo belangrijk is de kennis die we opdoen. Dankzij deze testcase begrijpen we beter wat bedrijven nodig hebben om sociaal aan te kunnen kopen. Hoe snel moet een leverancier volumes kunnen opschalen? Zijn er bepaalde administratieve processen te doorlopen? Hoe zit het met factuursystemen? Bij wie moet je zijn om als leverancier op de radar te komen? Tot waar gaat de bereidwilligheid om op elkaar te wachten, tot elke partij klaar genoeg is voor een samenwerking? Al die kennis helpt ons om sociaal ondernemers in de toekomst klaar te stomen. Daarnaast gaat het er ook om dat er bij Audi - en bij uitbreiding andere corporates - meer goodwill en inzicht ontstaat rond sociaal aankopen."

We willen dus ook andere bedrijven bewustmaken en motiveren?

"Heel zeker. Dankzij een geloofwaardige partner als Audi kunnen wij andere corporates wakker maken rond het thema. Onze droom is een lerend netwerk op te zetten rond duurzaam aankopen en het thema levend te houden. We voelen alvast veel goede energie, dus dat komt zeker goed."